in

Ejder meyvesini televizyonda izlediler, Antalya’da ürettiler, İhracata hazırlanıyorlar

Mersin’in Silifke ilçesinde 3 arkadaş, televizyondan görüp ejder meyvesi üretmeye başladı. Bu yıl ilk hasadını alan gençler, meyvenin tanesini 17 liradan satıyor.

Mersin’in Silifke ilçesinde Mustafa Ceyhun Eker, Gökhan Eker ve Feza Önal adlı arkadaşlar televizyonda görüp dikimini gerçekleştirdikleri ejder meyvesi olarak bilinen pitahaya bahçesinde, ilk ürün hasadını yaptılar. Pitahaya markette tanesi 40, bahçede 17 liradan satılıyor. Ana vatanı Vietnam olan meyve, ilaç sanayinin yanı sıra dondurma ve salata yapımında kullanılıyor. Ağırlığı 300 gram ile 1 kilo arasında değişen tropikal meyve, narenciye ve sebze üretimine alternatif ürün olarak tercih ediliyor.

50 GÜNDE OLGUNLAŞIYOR
İlçede alternatif tarım kapsamında oluşturulan serada, yaklaşık bir buçuk yıllık hazırlığın ardından hasadına başlanan pitahayanın tanesi bahçede 17 marketlerde ise 40 liradan alıcı buluyor.

Aynı zamanda coğrafya öğretmeni olan üretici Mustafa Ceyhun Eker, Silifke’de son dönemlerde alternatif ürün olarak tercih edilmeye başlanan pitahayanın kaktüsgiller ailesinden olup üretiminin daha çok Vietnam Orta ve Güney Amerika, Endonezya, Malezya gibi ülkelerde yapıldığını belirtti. Dondurma yapımı, salata ve ilaç sanayilerinde kullanılan, ağırlığı 300 gramdan 1 kilograma kadar çıkabilen tropikal bir meyve olan pitahayanın, haziran başından itibaren çiçek açmaya başladığını belirten Eker, meyvelerinin 50 günde olgunlaştığını söyledi.

“TANESİNİ 17 LİRADAN SATIYORUZ”
Meyvenin üretiminde gübreleme ve kimyasal mücadele yapmadığını belirten Eker, diğer örtü altı domates, biber, patlıcan gibi ürünlere göre üretim maliyetinin düşük, getirisi yüksek bir üretim olduğunu vurguladı. Eker, “3 dönüm serada üretim yapıyoruz. 5 bine yakın fidemiz var. 2 yıl önce diktik şu an hasadına başladık. Bu yıl hasat beklentimiz 10 bin meyvedir. Yıllar geçtikçe bu rakam artacak. Akdeniz iklimi dünyanın en güzel iklimi, tüm çiftçilerimize tavsiye ediyoruz. Anlaştığımız firmalara tane hesabı satıyoruz. Biz bahçeden tanesini 17 liradan satıyoruz. Büyük marketlerde ise tanesi 40 liradan satılıyor” dedi.

“ÖNÜMÜZDEKİ YIL İHRACATA GÖNDERMEYİ DÜŞÜNÜYORUZ”
Feza Önel ise Silifke’de yapılmayan bu ürünü yetiştirme kararı aldıklarını belirterek, “Bununla ilgili ciddi bir araştırma yaptık. Fidesini kendimiz yetiştirdik. 2 yıl emek harcadık. Bu ürünü birinci yıl yetiştirip ikinci yıl ürünü hasat ettik. Şimdi bir fideden 10 tane meyve alıyoruz. 3-4 yıl sonra bir fideden 20 tane meyve alacağız. Meyvelerimizin olgunlaşma aralığı 300 ve 600 gram. Biz ısrarla kendimiz yapmaya karar verdik. Her hangi bir yevmiyeci bulmadık. 11 meyvenin tadını alabildiğiniz meyvemiz diyabet, obezite hastaları da yiye biliyor. Aroması güçlü çok sağlıklı bir ürün. Önümüzdeki yıl ihracata göndermeyi düşünüyoruz” diye konuştu.

PİTAYA HAKKINDA

Pitaya, bilimsel anlamda Hylocereus cinsi çeşitli kaktüs türlerinin (tatlı pitaya) olarak adlandırılan meyvesidir. En önemlisi ve yaygın olanı da Hylocereus cinsinden olanlardır.

Ancak bu cinsin yanında dünyada çeşitli halklarca Stenocereus (ekşi pitaya) cinsinden kaktüs türlerinin meyvesi de bu adla bilinmekte ve çeşitli ülkelerde bu türün meyveleride kültür olarak yetiştirilmektedir.Dahası bir kısım bilim insanları Hylocereus cinsinin bağımsız bir cins olarak değil, Stenocereus ailesi içerisinde göstermektedir. Buna ilaveten Perulularca (Cereeae) cinsi nadir bulunan Peru elma kaktüsü (Cereus repandus), da pitaya adıyla tanınmaktadır.

İngilizcede ejder meyvesi (İngilizce: “dragon fruit”) olarak da adlandırılır. İngilizcedeki bu ad Asya dillerindeki adlarının tercümesidir. Çince huǒ lóng guǒ 火龍果/火龙果 “ateş ejderhası meyvesi” ve lóng zhū guǒ “ejderha mücevheri meyvesi”, Vietnamca thanh long (yeşil ejderha), Endonezce buah naga “ejderha meyvesi” olarak da adlandırılır.

Dağılımı
Hylocereus türü pitaya üreten kaktüslerin anavatanı Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika dır. Ayrıca Asya’da Endonezya, Güney Cava, Tayvan, Vietnam, Tayland, Filipinler, Sri Lanka, Malezya, yeni olarak Bangladeş ‘de üretimi yapılmakta ve kültür türleri yetiştirilmektedir. Ayrıca Okinawa, Hawai, İsrail, kuzey Avustralya ve Güney Çin’de de yetiştirilmektedir. Son yıllarda Türkiye’nin Mersin ilinde az miktarda üretilmeye başlamıştır.

Hylocereus sadece geceleri çiçek açar. Büyük beyaz kokulu çiçekleri tipik şeklinden ötürü ay çiçeği veya gecenin kraliçesi olarak da anılır. Tatlı pitayalar krem gibi bir etli kısma ve lezzetli bir tada sahiptir. Ayrıca, bahçe bitkisi olarak dışarıda, salon çiçeği olarak da evlerde yetiştirilmektedir.

Türleri
Stenocereus (Ekşi pitaya), Amerika’nın kurak bölgelerinde yenen ve ihraç edilen bir türdür. Tadı çok ekşi ve ferahlatıcıdır. Doğa yürüyüşçülerininde gözdesidir. Bilinen Ekşi Pitaya ya da pitaya agria (S. gummosus) Sonora Çölünde Kızılderililerin önemli bir besin kaynağıdır. Kuzeybatı Meksika’da Seri halkı hâla büyük özen gösterdikleri bu meyveyi hasat etmektedirler  bu bitkiyi ziix is ccapxl – “ekşi meyveye sahip şey” diye adlandırırlar. Bu tür meyveye sahip türler S. queretaroensis ve Hançer kaktüsü (S. griseus), önemli bir besin kaynağıdır. Tatlı tipte meyveler üreten ve tatlı pitaya diye adlandırılan ve pitaya ile karıştırılan Org borulu kaktüs (S. thurberi) meyvesi(ool diye Serilerce adlandırılır) ise bu bölgedeki yerlilerce fazla büyük miktarlarda yetiştirilmez. Bu cinsin meyvesi Hylocereus meyvelerinden daha tatlı kavun tadı gibidir ve bunun yanında geleneksel tıpta kullanılmaktadır.

(Cereeae) cinsi nadir bulunan Peru elma kaktüsü (Cereus repandus), Perulularca pitaya adıyla tanınmaktadır.

Üretimi
pitaya ile birlikte Cereus repandus bitkisi Sde Nitzan, Israil
Meyve etinden ayrılan tohumlar kurutulup depolanır, ideal olan kusuru olmayan ve olgunlaşmış meyvelerdir.

Tohumlar kompost ya da karışım toprakta eğer salon bitkisi olarak yetiştirilecekse iyi büyütülürler – sık ekimden genelde yaklaşık 11 ile 14 gün aradı bir sürede bitkiler çimlenir. Kaktüs oldukları zaman boyunca aşırı sulamadan kaçınılması gerekir. Gelişimleri devam ettikçe bu tırmanıcı bitki tırmanacak bir yerler aramakta bazal kökleri yanında yan yardımcı kökler oluşturmaktadır. Bitki 4,5 kilogram gibi bir ağırlığa ulaştığında çiçeklerini görmeye başlayabilirsiniz.

Pitaya kaktüsleri geceleri çiçek açıp, çiekleri sabahleyin solar. Yarasa veya güve gibi yaratıkları bitki diğer bir pittaya ile tozlaşma için kullanmaktadır. Kendi kendine tozlaşma, meyve üretimine neden olmaz bu durum evde bu kaktüsleri yetiştirenleri zorlamaktadır. Zira meyve için bir değil 2 tane bitkiye gereksinim vardır.

Bununla birlikte bitki gerekli büyüme ortamında 3 ila 6 kez çiçek açabilir.En önemlisi diğer kaktüsler gibi eğer sağlıklı bir gövde, sap kısmı bitkiden kopup toprağa gömülürse bu durumda bu gövde köklenip ayrı bir bitki oluşturabilir. Bu da üreme ve meyve için kestirme bir yoldur.

Bitki 40 dereceye kadar sıcakları ve çok kısa süreli soğukları kaldırabilir. Ancak uzun süreli dondurucu soğukları kaldıramaz. USDA cinsinden soğuğa dayanıklılık haritasında 10-11. bölgelerde yaşayabilir bununla birlikte 9a ve 9b bölgelerinde dışarıda bitkinin yaşayabilmesi ihtimali vardır.

Hylocereus ortalama yağış alan kuru tropikal iklimlerde yaşamaya adapte olmuştur. Ejder meyveleri çiçeklenmeden 30 ila 50 gün sonra kaktüs gibi ağaçlarda oluşur. Yılda 5-6 ürün bu bitkiden alınabilir.Vietnam’da her yıl hektar başına 30 ton ürün alan çiftlikler bulunmaktadır.

Zararlılar ve hastalıklar
Aşırı sulama ve yağış bitkinin çiçeklerinin düşmesine, meyvelerinin çürümesine sebep olur. Kuşlar da sıkıntı yaratabilir. Ayrıca bakteri olarak Xanthomonas campestris saplarında çürümeye sebep olabilir. Dothiorella Fungisi meyvelerde kahverengi noktalara neden olabilir ama bu pek sık rastlananbir durum değildir.

Meyvesi
Tatlı pitayalar kösele gibi,hafif lifli bir kabuğa sahip olup 3 türe ayrılmıştır.
Hylocereus undatus (kırmızı pitaya) Beyaz etli kısma,kırmızı kabuğa sahiptir. En sık rastlanan “ejder meyve”lerini üreten türdür.
Hylocereus costaricensis (Kosta Rika pitayası, sıklıklada H. polyrhizusolarak da adlandırılır) Kırmızı kabuk ve kırmızı etli kısma sahiptir.
Hylocereus megalanthus (sarı pitaya, Selenicereuscinsi içinde sıklıkla değerlendirilebilmektedir.) Beyaz deri sarı kabuğa sahiptir.
Kolombiya ‘dan Avustralya’ya yapılan ilk ihracatlar Hylocereus ocampensis (tahmini olarak kırmızı meyveli) ve Cereus triangularis (tahminen sarı meyveli) idi. Ancak yine de tam olarak bu durum bilinmemektedir.

Meyvelerinin ağırlığı 150 ile 600 gram arasındadır ancak bazen 1 kilograma varan meyvelerede rastlanabilmektedir Meyveler toplandıktan sonra 7 °C de %80 – %90 nemde muhafaza edilmelidir.

Tüketimi
Tüketimi için pitaya kesilir ve etli yüzey açığa çıkarılır. Meyve dokusu siyah ve çıtır tohumlarının varlığı nedeniyle kiviye benzetilir. Etli kısım çiğ olarak yenebilir ve hafif bir tatlılık verir kalori yönüde azdır.

Pitayanın damak temizleme haricinde güçlü tad içeren meyvelerle birlikte yenmemesi tavsiye edilir.[kaynak belirtilmeli] Tohumları etli kısımla birlikte yenir, çıtır, fındık gibi bir tad verir. Lipidler yönünden zengindir, fakat ancak çiğnenirse hazmedilebilir.

Pitaya meyve suyu ya da şarap yapımında ya da diğer içecekleri tadlandırma, tad sağlamak için kullanılabilir.Çiçekleri yenilebilir veya çayı yapılabilir. Meyvenin kabuğu kesinlikle yenmez ve eğer çiftliklerde üretilmişse pestisitlerle kirletilmiş bile olabilir.

Kosta Rika’da çok fazla kırmızı etli pitaya yemenin pseudohematuriaya (yalancı idrarda kanamayı düşündüren kırmızı renk oluşumu) neden olduğu tespit edilmiştir.

Besin Bilgileri
Yemek için hazırlanan ejder meyvesi (Stenocereus queretaroensis ) Tayland’da satılan ejder meyvesi suyu 100 g olgun pitaya’nın (bunun 55 gramı yenebilir) günlük besin değerleri aşağıdadır :

Su 80-90 g
Karbonhidrat 9-14 g
Protein 0.15-0.5 g
Yağ 0.1-0.6 g
Lif 0.3-0.9 g
Kül 0.4-0.7 g
Kalori: 35-50
Kalsiyum 6–10 mg
Demir 0.3-0.7 mg
Fosfor 16 – 36 mg
Karoten (Vitamin A) traces
Tiyamin (Vitamin B1) traces
Riboflavin (Vitamin B2) traces
Niasin (Vitamin B3) 0.2-0.45 mg
Askorbik asit (Vitamin C) 4–25 mg
-Bu değerler kültür cinsleri,türleri ve yetiştirme şartlarına göre değişiklik gösterebilir.

Genelde kırmızı kabuklu pitayalar C vitamini kaynağıdır.
Pitayalar lif ve mineral yönünden zengindir, örneğin fosfor ve kalsiyum. Genelde kırmızı pitayalar bu yönden zengin olarak bilinir, sarılar bunun arkasındadır.
Tohumlar çoklu doymamış yağ asidi yönünden zengindir ve genelde kırmızı ejder meyveleri çok az doymuş yağ asidi içerir. Pitayalar ayrıca önemli miktarda fitoalbumin, antioksidan, kanseri önleyici serbest radikaller içerir. Tayvan’da, diyabetikler bu meyveyi yüksek diyet lifi içermesi nedeniyle pirinç yerine kullanırlar.
Pitaya vücuttan Ağır metal toksin atılımını hızlandırdığı ve kolesterol ile tansiyonu düşürdüğü iddia edilmektedir. Düzenli yemenin kronik solumum yolu rahatsızlıklarına iyi geldiği iddia edilmektedir.

Bunun yanında çeşitli toplumlarca çilek armudu gibi adlarla anılmaktadır.

Bir çok yararı olduğu söylenen meyvenin bazı faydaları şunlardır:
• Pitaya, içinde bolca C vitamini bulunduğu için bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
• Yine C vitaminin etkisiyle güçlü antioksidan özellik gösteriyor, vücuda serbest radikallerin girmesini önleyerek bizi hastalıklardan koruyor.
• Pitayanın içinde kalsiyum da oldukça fazla olduğundan kemiklerin gelişimi ve sağlığı açısından olumlu etkilerde bulunuyor.
• Kan basıncını düşürdüğünden yüksek tansiyon gibi rahatsızlıkların önüne geçiyor, iyileşme sürecine destek oluyor.
• Bol miktarda likopen içeren pitaya, likopenin etkisiyle kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor.
• Çözülebilir lifler, potasyum ve düşük şeker oranıyla Tip 2 diyabet hastalığının da önemli destekçilerinden oluyor.
• Kalorisi yok denecek kadar az olması yetmezmiş gibi bir de lifli yapıda olması sayesinde zayıflamaya yardımcı oluyor.
• Vucudun nem dengesini koruması nedeniyle özellikle cilt kuruluğu yaşayanlar için en doğal çözümlerden oluyor.
• İçindeki potasyum sayesinde göz sağlığına da destek olmayı unutmayan pitaya, özellikle göz kuruluğu çekenlere çok fayda sağlıyor.

Report

Ne düşünüyorsun? Puanla..

Yorumlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

GIPHY App Key not set. Please check settings

Loading…

0

Saç naklinde sınırlamaları kaldıracak, Kök hücre ile saç teli çoğaltma başarılı oldu

Türkiye ve Ukrayna ,savunma sanayinde ortak şirket kurdu